انسان شناسی قرآنی
Authors
abstract
خدا، انسان و جهان سه محور اساسی اندیشه ی بشری است. در طول تاریخ پرسش های مهمی درباره ی آنها طرح شده و همه ی تلاش فکری انسان متوجّه این سه کانون و یافتن پاسخ های درست و مناسب برای آن پرسش هاست. در این میان، شناخت انسان اهمیّت ویژه ای دارد. در آموزه های قرآن، پس از خدا، انسان اساسی ترین موضوع به شمار آمده است. ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برای رسیدن انسان به سعادت نهایی اش صورت گرفته است. قرآن با جهت دهی علوم و معارف دخیل در تربیت و هدایت انسان، علوم مادی و سکولار را عامل اصلی انحطاط انسان می داند. علوم انسانی، جاری و ساری در عرصه ی علم امروز، خاستگاه اش قرن هفدهم در فرهنگ غربی است؛ روایت غربی از مفهوم انسان، محصول این علوم است؛ این مفهوم از انسان غایت علوم را به سکولار و اومانیسم فروکاسته است. انسانِ قرآن«کونِ جامع» است. کونِ جامع می تواند همه ی کمالات نبات، حیوان و ملَک را در خود جمع کند. از این رو، انسان«احسنالمخلوقین» است، پس خدای خالق او هم«احسنالخالقین» است:«فتبارک الله أحسن الخالقین». بنابراین، انسان شناسی کامل تنها با خداشناسی ممکن است. امروزه انسان شناسان بسیاری با وجود پیشرفت شگفت علوم روان شناسی و روان کاوی و علوم مرتبط دیگر از شناخت انسان اظهار ناتوانی نموده و سخن از «بحران انسان شناسی» به میان آورده اند. انسان شناسان بصیر می گویند: انسان سه بعد مهم دارد: 1. بعد شخصی مادی2.بعد زندگی اجتماعی 3. بعد روحانی و معنوی.آنها که به بعد اول چشم دوخته و برای انسان آزادی مطلق قائلند، گرچه این آزادی برای انسان زیانبار باشد، از شخصیّت شگرف انسانی غافل مانده و دو بعد مهم او را از نظر انداخته اند و آنان که به دو بعد اوّل و دوم توجّه کرده و به بعد سوم نظر ندارند محیطی به وجود می آورند که فاقد ارزش های اصیل اخلاقی و معنوی است. در این مقاله اهداف ذیل را در نظر است: 1. بررسی ابعاد انسان از منظر قرآن. 2. تبیین جهت گیری علم از نگاه قرآن. 3. بیان برتری انسان مدل قرآن بر انسان مدل فرهنگ غربی
similar resources
ساختار انسان شناسی قرآنی
ساختار انسان شناسی با تأکید بر تعالی شناختی از نگاه آیات قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده با طرح شش نوع ساختار معرفت شناسی، زیست شناسی، جامعه شناسی، روان شناسی، روان کاوی و تعالی شناختی، معتقد است انبوه نظریاتی که بشر در طول تاریخ درباره ساختار آدمی داده مربوط به یکی از انواع پنج گانه نخست بوده و به ندرت درباره تعالی شناختی اظهار نظر شده است. سپس به اهمیت تعالی شناختی پرداخته و تنهامعر...
full textبررسی تطبیقی انسان شناسی قرآنی با انسان شناسی غربی با توجه به مبانی اعتقادی شیعه
چکیده: شناخت انسان از دیرباز با تفکرات عمیق فلسفی افراد زیادی در سرتاسر جهان روبه رو بوده است. انسان شناسی قرآنی و انسان شناسی غربی، به عنوان دو مکتب فکری عمده که به شناخت انسان، پرداختهاند به طور کلی از حیث موضوع، هدف و رویکرد با هم متفاوت هستند. نقاط عمده ضعف انسان شناسی غرب در مقایسه با انسان شناسی قرآنی در ضعف موضوع، هدف و رویکرد است؛ به گونه ای که انسان غربی را با پوچ گرایی در عصر حاضر مو...
full textانسان شناسی قرآنی با رویکرد اگزیستانسیالیستی
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این پرسش است که بداند مهم ترین مولفه های رویکرد وجودی به انسان شناسی قرآنی کدامند. بدین منظور سه مولفه از مولفه های تقریباً مشترک میان فیلسوفان وجودی را برگزیده است و آن ها را به عنوان پرسش هایی به قرآن عرضه کرده است تا با دستیابی بر پاسخ آن ها به انسان شناسی قرآنی با رویکرد وجودی نزدیک شود. مولفه های مورد بحث عبارتند از: تفرد، آزادی و اختیار، اوضاع و احوال مرزی. نکته قا...
15 صفحه اولرابطه انسان شناسی قرآنی و اخلاق پزشکی
پژوهش حاضر، به دنبال پاسخ به این پرسش است که انسانشناسی قرآنی چه تأثیری بر اخلاق پزشکی میگذارد. در این راستا، به بررسی مهمترین مبنای اخلاق پزشکی یعنی انسانشناسی میپردازد. این پژوهش، در نظر دارد نشان دهد که تعریف ما از انسان و نوع نگاه ما به او، در چگونگی تعامل با او تأثیر میگذارد. اگر نگاه ما به انسان، نگاهی مادی باشد، انسان صرفاً موجودی خواهد بود در کنار سایر موجودات و مرگ و زندگی او، ارز...
15 صفحه اولمطهری و انسان سالم قرآنی
طرح و ارائه دیدگاههاى استاد مطهرى درباره انسان سالم با استناد به آیات قرآنى است. انسان سالم قرآنى از دیدگاه مطهرى داراى ابعاد گوناگون است. نویسنده در آغاز نیازهاى انسان را از دیدگاه استاد مطهرى بررسى مىکند و آن را به تبع تعدد غرایز، متعدد مىداند. سپس از تفاوتهاى انسان و حیوان در سه جهت: 1- ادراک، 2- جاذبهها و 3- تأثیرپذیرى از جاذبهها، سخن مىگوید و اراده را به عنوان معیار انسانیت و ح...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
سراج منیرجلد ۱، شماره ۱، صفحات ۷-۳۶
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023